Postposizioak
En castellano, no existen, pero serían como las preposiciones, con la diferencia de que van detrás del sintagma nominal. Cumplen tres características.
1) En muchos casos, el primer elemento toma una marca de declinación.
2) La posposición obliga a tomar una marca concreta al sintagma que va delante.
3) El sintagma y la postposición forman un único grupo de palabras
A) NOR / PARTITIVO
A.1. Gabe (*)
• Adibidez
Sin permiso no podemos entrar.
Baimenik gabe ezin gara sartu.
A.2. Barik (*)
• Adibidez
Sin gafas, no veo nada.
Betaurreko barik ez dut ezer ikusten.
A.3. Ezean (*)
• Adibidez
A falta de agua, beberé leche.
Urik ezean, esnea edango dut.
A.4. Faltan (*)
• Adibidez
A falta de agua, beberé leche.
Ur faltan, esnea edango dut.
(*) Los marcados con el asterisco se pueden usar con la marca o sin ella.
B) NOREN
B.1. Gainean / azpian (*)
• Adibidez
El niño está encima del padre.
Umea aitaren gainean dago.
El libro está encima de la mesa.
Liburua mahai(aren) gainean dago.
B.2. Aurrean (aitzinean) (*)
• Adibidez
El hombre está delante de la biblioteca.
Liburutegiaren aurrean dago gizona.
B.3. Atzean (ostean, gibelean) (*)
• Adibidez
Estoy detrás de Mikel.
Mikelen atzean nago.
B.4. Ondoan (alboan, aldamenean) (*)
• Adibidez
Peru está al lado del hermano
Peru anaiaren ondoan dago.
B.5. Barruan (barnean, barrenean) (*)
• Adibidez
Mis amigos están dentro de esa casa.
Nire lagunak etxe horren barruan daude.
B.6. Inguruan (aldamenean) (*)
• Adibidez
Los niños están alrededor de la mesa.
Umeak mahaiaren inguruan daude.
B.7. Pare(an) (*)
• Adibidez
Me voy como el rayo, que ya es muy tarde.
Banoa tximistaren pare, oso berandu da eta.
B.8. Artean (*)
• Adibidez
Estoy entre la gente.
Jendearen artean nago.
• ¡Cuidado!
Estoy entre los amigos.
Lagunen artean nago.
Estoy entre amigos.
Lagun artean nago.
B.9. Alde / Kontra (aurka)
• Adibidez
Yo no estoy a favor / en contra de ti.
Ni ez nago zure alde/kontra.
B.10. Aldean
• Adibidez
Al lado de la tuya, esta es más bonita.
Zurearen aldean, hau politagoa da.
B.11. Kontura (aldetik, kasa, kabuz)
• Adibidez
Estudio por mi cuenta.
Neure kontura ikasten dut.
B.12. Partez (aldetik)
• Adibidez
Recuerdos de mi parte.
Goraintziak nire partez.
B.13. Bidez
• Adibidez
Lo he sabido por medio de un amigo.
Lagun baten bidez jakin dut.
B.14. Bila (*)
• Adibidez
Estoy buscando las gafas.
Betaurrekoen bila nabil.
B.15. Arabera (*)
• Adibidez
Según la ley, tú no tienes razón.
Legearen arabera, zuk ez duzu arrazoia.
B.16. Esku (*)
• Adibidez
Hemos dejado la decisión en tus manos.
Zure esku utzi dugu erabakia.
B.17. Menpe(an)
• Adibidez
La decisión está bajo la autoridad del director.
Zuzendariaren menpe(an) dago erabakia.
B.18. Truke (*)
• Adibidez
A cambio de ésto, ¿Qué me darás?
Honen truke zer emango didazu?
B.19. Gisa (*)
• Adibidez
Tienes que jugar como el zorro.
Azeriaren gisa jokatu behar duzu.
B.20. Lekuan (*)
• Adibidez
Yo iré en su lugar.
Ni joango naiz bere lekuan.
B.21. Ordez (beharrean, barik) (*)
• Adibidez
¿En lugar de quién has hablado tú?
Noren ordez hitz egin duzu?
B.22. Eske (*)
• Adibidez
Hemos ido a Urkiola para pedir una buena mujer.
Urkiolara joan gara emaztegai on baten eske.
B.23. Bizkar (lepotik, kontura) (*)
• Adibidez
Vive a expensas de sus padres.
Gurasoen bizkar(retik) bizi da.
B.24. Mailan (*)
• Adibidez
La decisión se tomará a nivel de estado.
Estatu(aren) mailan hartuko da erabakia.
B.25. Arloan (alorrean) (*)
• Adibidez
En el campo de la ciencia se han hecho grandes avances.
Zientzia arloan aurrerakuntza handiak egin dira.
B.26. Beldur
• Adibidez
a) Izena + noren beldur izan: zure beldur naiz.
b) Erlatibozko esaldia + noren beldur izan: nire senarra noiz etorriko den beldur naiz.
c) Zehar galdera + beldur izan: taldearen burua izango denaren beldur naiz.
B.27. Zain
• Adibidez
a) Izena + noren zain egon: zure zain nago.
En el futuro puede tomar t(z)eko: Zuk lana bukatzeko zain nago.
b) Erlatibozko esaldia + noren zain egon: umeak noiz aterako diren zain nago.
c) Zehar galdera + zain egon: gure erabakia nork esango dion zain nago.
(*) Los marcados con el asterisco se pueden usar con la marca o sin ella.
C) NORI
C.1. Buruz
• Adibidez
Hablamos sobre mi hermano.
Nire anaiari buruz hitz egin genuen.
C.2. Esker
• Adibidez
He venido gracias a un amigo.
Lagun bati esker etorri naiz.
C.3. Begira
• Adibidez
¿Qué estás mirando?
Zeri begira zaude?
D) NON
D.1. Zehar
• Adibidez
Hemos andado por el monte.
Mendian zehar ibili gara.
D.2. Gaindi (barrena)
• Adibidez
Anduvimos por el desierto.
Basamortuan barrena (gaindi) ibili ginen.
D.3. Gora / behera
• Adibidez
Cuando empezamos cuesta arriba, empezamos a sudar.
Aldapan gora hasi garenean, izerditan hasi gara.
E) NONDIK
E.1. Kanpora (at, landa, lekora)
• Adibidez
Comimos fuera de casa.
Etxetik kanpo (at, landa) bazkaldu genuen.
F) ZEREZ
F.1. Gain (era)
• Adibidez
Además de ti, también ha venido Mikel.
Zutaz gain(era), Mikel ere etorri da.
F.2. Bestalde
• Adibidez
Además de los de siempre, hoy vendrá gente nueva.
Betikoez bestalde, gaur jende berria etorriko da.